LandschappenNL nieuws

Zorg over kamerbrieven natuur, landbouw en stikstof

29 november 2024

Den Haag – LandschappenNL heeft kennisgenomen van de Kamerbrieven over natuur, landbouw en stikstof. Hoewel de ambities in de documenten waardevolle uitgangspunten bevatten, roepen zij meer vragen dan antwoorden op. Het ontbreekt aan concrete handvatten en financiering om de complexe opgaven in het landelijk gebied daadwerkelijk aan te pakken. LandschappenNL deelt haar zorgen en aanbevelingen:

Gebiedsgerichte samenwerking vereist meer dan mooie woorden

Het uitgangspunt van “de boer aan het roer” is begrijpelijk vanuit het perspectief van agrarische ondernemers, maar biedt geen garantie dat ook natuur- en landschapsdoelen worden bereikt. Daarvoor is kennis en ervaring van natuur- en landschapsbeheerders onmisbaar. En samenwerking, uiteraard: effectieve oplossingen vinden voor de uitdagingen in het landelijk gebied vereist intensieve samenwerking tussen boeren, natuur- en landschapsorganisaties, en andere gebiedspartijen. De Kamerbrief lijkt eerder uit te gaan van losstaande initiatieven dan van een samenhangende gebiedsgerichte aanpak, die noodzakelijk is om biodiversiteit en landschapskwaliteit structureel te verbeteren en de boeren perspectief te bieden.

Ambities zonder onderbouwing

De claim dat de biodiversiteit in het landelijk gebied “goed” zou zijn, staat haaks op de feiten. Biodiversiteit staat onder zware druk, en het gebrek aan een solide en integraal uitvoeringsplan in deze brieven doet onvoldoende recht aan de urgentie van het probleem. Waar het eerdere Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG) een sterke basis bood voor zowel natuur- als landbouwvraagstukken, gestut door een serieus uitvoeringsbudget, blijven de huidige voorstellen vaag en zonder duidelijke financiële dekking. Dit maakt de nieuwe aanpak Ruimte voor Landbouw en Natuur (RLN) niet meer dan oude wijn in nieuwe zakken, waarbij zelfs de oude wijn lijkt te ontbreken.

Samenwerken aan concrete oplossingen noodzakelijk

Het huidige voorstel blijft steken bij een ‘in gesprek blijven’, terwijl een actieve en gelijkwaardige samenwerking tussen alle partijen nodig is om écht gedragen oplossingen te vinden. Wij werken daar graag aan mee. De provinciale organisaties van LandschappenNL hebben een bewezen staat van dienst in samenwerking met boeren en andere gebiedspartijen. Van natuurbeheer op boerenland, van pachters van natuurgebieden, tot het versterken van biodiversiteit in landbouwgebieden. Wij hebben onze expertise de afgelopen jaren nadrukkelijk ingezet in de diverse gebiedsprocessen, en we staan klaar om die expertise andermaal in te brengen. Of we het nou NPLG of RLN of hoe dan ook noemen.

Wij roepen het kabinet dan ook op om:

  • De inzet van gebiedsgerichte samenwerking te versterken door alle partijen, waaronder natuur- en landschapsorganisaties, volwaardig te betrekken in de gebiedsprocessen.
  • Een duidelijke prioritering en onderbouwing te geven van de voorgestelde maatregelen, inclusief een toereikend financieel kader.
  • Te bouwen op de successen van het NPLG in plaats van deze te vervangen door een minder concreet alternatief.

Van mooie woorden naar daadwerkelijk meters maken, ten bate van zowel natuur en landschap als van de landbouw. De provinciale organisaties van LandschappenNL willen zich, samen met boeren, gebiedspartijen en de provincie, blijven inzetten op het realiseren van de complexe gebiedsopgaven: een ‘offer you can’t refuse’.